Bespoten tuinplanten: een ramp voor onze insecten

Groot Avondrood

Een van de problemen waar ik de laatste tijd bij mijn project regelmatig tegen aangelopen ben, is dat het soms erg lastig is om voor dieren, met name insecten, de juiste voedselplanten te vinden. Sommige planten staan al jaren in mijn tuin, maar als de dieren minder vaak voorkomende soorten eten, ben je al snel aangewezen op bijvoorbeeld het tuincentrum. Maar helaas biedt dat in de meeste gevallen ook geen oplossing, zoals ik deze week ondervonden heb.

Stervende nimfjes

Het probleem met de meeste planten uit het tuincentrum is dat ze behandeld worden met bestrijdingsmiddelen. De eerste keer dat ik hiermee te maken kreeg was ongeveer 1,5 jaar geleden. Via marktplaats had ik eitjes van een wandelende takken soort gekocht, de Calvisia marmorata. De voedselplant voor deze soort was Laurierkers. Helaas had ik deze plant niet in de tuin staan, maar hij behoort tot het standaardassortiment van de meeste tuincentra, dus ben ik er eentje bij het lokale tuincentrum gaan halen. De eitjes kwamen uit en de nimfjes deden het de eerste dagen prima. Totdat ze opeens dood begonnen te gaan en uiteindelijk heeft geen van de diertjes het overleefd. De enige mogelijke oorzaak die ik kon bedenken, was dat de voedselplant, die ik pas bij het tuincentrum gekocht had, behandeld was met bestrijdingsmiddelen en dat grondig afspoelen blijkbaar niet voldoende was om deze middelen van de plant af te halen.

Groot avondrood

Vanaf dat moment ben ik best wel huiverig voor pasgekochte planten geworden. Deze week werd dit vermoeden verder versterkt. Vorige zomer kreeg ik een telefoontje van iemand dat ze onkruid aan het maaien waren en daarbij een aantal bijzondere rupsen gevonden hadden. Misschien was dat wat voor mijn fotografieproject. Ik heb de rupsen in ontvangst genomen en in een grote Faunabox gedaan met een aantal van de voedselplanten die ik erbij gekregen had. Binnen een paar dagen gingen ze verpoppen. Met hulp van de Vlinderstichting kwam ik erachter dat het om rupsen van Groot Avondrood ging; een nachtvlinder uit de familie van de pijlstaarten, die als pop overwintert en pas in het volgende voorjaar weer als vlinder tevoorschijn komt. Dus heb ik de poppen de afgelopen maanden op de meest koele plek in huis neergezet en deze week zijn de eerste vlinders uitgekomen.

Geen voedselplanten

Het plan was om een paar dagen meerdere vlinders bij elkaar te laten zitten in een speciaal vlinderverblijf, in de hoop dat ze eitjes zouden leggen en ik de ontwikkeling van de rupsen vanaf de eerste dag zou kunnen vastleggen. Maar daar had ik voedselplanten voor nodig. In eerste instantie ben ik bij een aantal lokalen kwekers gaan navragen en daar merkte ik al dat ik ongemakkelijke vragen stelde, want ik kreeg nauwelijks antwoord op mijn vraag of ze mij misschien aan onbehandelde planten zouden kunnen helpen. Via de website biotuinwijzer.nl ben ik uiteindelijk bij een kweker in Boskoop terecht gekomen, die wel zonder bestrijdingsmiddelen teelt. Voor de zekerheid heb ik eerst een mailtje gestuurd met de vraag of ze de door mij gezochte planten op voorraad hebben en of die zeker niet behandeld zijn met bestrijdingsmiddelen. Helaas konden ook zij mij niet helpen. Zelf werken ze volledig zonder dit soort middelen, maar ze kopen ook planten bij collega kwekers in (waaronder de soorten die ik nodig had) en daarvan kunnen ze gewoon niet garanderen dat ze helemaal veilig voor insecten zijn. Uiteindelijk heb ik de conclusie moeten trekken dat ik geen serie van deze prachtige vlinders kan maken, omdat ik gewoonweg niet aan veilige voedselplanten kan komen.

Tuinplanten zijn vergif

Ik ben best wel geschrokken hoe erg het is met bestrijdingsmiddelen op tuinplanten en het is daarom helemaal niet gek dat het zo slecht gaat met de insecten in ons land. Het gaat niet alleen om de voedselproducenten, die hun gewassen beschermen met bestrijdingsmiddelen, maar ook om onze eigen tuinen. Wat eigenlijk nog erger is, is dat je er als consument weinig aan kunt doen. De sector is totaal niet transparant over wat ze gebruiken en verkopen en veilige planten worden niet of nauwelijks aangeboden. De enige optie die er is, is om of de keuze voor de tuinplanten aan te passen aan het assortiment van de weinige kwekers die er zijn die wel zonder bestrijdingsmiddelen werken of zelf te zaaien met biologisch zaad. Hopelijk komt er een dag dat onbespoten tuinplanten net zo gewoon worden als bijvoorbeeld biologische groente, maar ik vrees dat we tot die tijd nog een lange weg te gaan hebben.