De salamander die nooit volwassen wordt; de Axolotl

Jonge Axolotl 4 weken oud

Een van de diersoorten, die al heel lang op mijn verlanglijstje stond om te fotograferen is de Axolotl. Deze bijna op aliens lijkende diertjes zijn salamanders, maar wel een bijzondere soort. In tegenstelling tot andere soorten, kan de Axolotl niet op het land leven. Ze blijven hun hele leven in een soort larvenstadium met uitwendige kieuwen. Deze diertjes worden veel als huisdier gehouden, maar in de natuur ziet het er minder goed voor ze uit; de wilde populatie wordt met uitsterven bedreigd.

Levend voer

Het verzorgen van jonge Axolotls is nog best een uitdaging. Ten eerste eten ze de eerste tijd eigenlijk alleen maar levend voer. Daarom ga ik nu elke dinsdag, als er een nieuwe levering binnenkomt, naar de winkel waar ik ook het levend voer voor mijn gekko’s koop, om 3 zakjes watervlooien te halen. Daarnaast heb ik ook een kweek met microwormen opgezet om aan de jonge axolotls te voeren. Met deze combinatie lijkt het voorlopig goed te gaan. Ook hun verblijf had wat aanpassing nodig. Normaal gebruik ik voor jonge vissen speciale kweekbakjes. Daarbij is vooral de waterkwaliteit erg belangrijk, dus ze hebben allemaal één of andere vorm van filtratie nodig. Bij amfibieën luistert dit op één of andere manier veel minder nauw, waardoor een simpele plastic bak met gewoon kraanwater, een paar plantjes en regelmatige waterwissels volstaat. Ook dit gaat voorlopig goed, maar voor mijn gevoel blijft het een beetje raar om zo’n low-tech bakken te gebruiken.

Larvenstadium

Het bijzondere aan deze soort is dus dat ze hun hele leven in een soort larvenstadium blijven. Ze worden, net als andere salamander soorten, als een soort kikkervisje met uitwendige kieuwen geboren. Dan krijgen ze eerst voorpootjes en een paar weken later ook achterpootjes. Normaal vindt er dan nog een laatste metamorfose plaats, waarbij de salamander verandert van een dier dat alleen in het water kan leven, naar een dier dat ook buiten het water kan leven; de kieuwen verdwijnen en hij krijgt longen. De axolotl krijgt wel longen, maar behoudt ook zijn kieuwen en het vermogen om zuurstof op te nemen via zijn huid. Ze houden ook een gladde, visachtige huid en een afgeplatte staart. Ondanks dat ze longen hebben, moeten ze toch in het water blijven om te kunnen overleven.

Teruggroeien

Een ander bijzonder kenmerk van dit diertje is dat ze het vermogen hebben om delen van hun lichaam terug te laten groeien als deze beschadigd zijn. Als ze bijvoorbeeld een pootje of een stuk straat kwijt zijn, groeit dat binnen een aantal maanden weer volledig aan. Maar ze kunnen ook ingewikkeldere delen van hun lichaam regenereren, zoals stukjes van hun zenuwstelsel, hun ogen, hun hart en zelfs delen van hun hersenen. Kortom een heel speciaal diertje!