Waarom is ondernemen als fotograaf eigenlijk zo lastig?

Deze week ben ik begonnen met een online cursus hoe ik mijn bedrijf het beste in de markt kan zetten. Eigenlijk best wel erg als je bedrijfseconoom bent, maar ik heb me gerealiseerd dat ik veel te weinig ondernemer ben (naast fotograaf). Dan kun je wel alleen een beetje gaan aanrommelen, maar als er iemand is die je op het juiste spoor kan zetten en je over de juiste dingen laat nadenken, zou het stom zijn om daar geen gebruik van te maken. Een paar maanden geleden heb ik een workshop online marketing gevolgd bij Marca van den Broek en al goede eerste stappen gezet, waaronder dit blog. Ik hoop dat ze me met deze training weer een stapje verder kan helpen. Maar waarom vind ik het eigenlijk zo moeilijk?

Wat ik het aller lastigste aan marketing als fotograaf vind, is dat je niet echt een vaststaand product hebt. Ik heb de afgelopen jaren veel Google tours gemaakt (zeg maar Street View voor de binnenkant van bedrijven) en dan is het duidelijk wat je verkoopt; je kunt bedrijven benaderen dat Google een nieuw product heeft en daar wat over vertellen. Contact met een bedrijf opnemen met het verhaal ‘hallo ik ben fotograaf, heeft u nog ergens foto’s van nodig’ lijkt me een beetje raar. Je zult dan denk ik (op dit moment, misschien leert de cursus me straks wel iets heel anders) vooral moeten laten zien wat je doet, zodat potentiële klanten denken ‘Hee, dat wil ik ook!’. Maar hoe doe je dat…

Open coffee

In het verleden heb ik een aantal keer ‘Open coffee’ bijeenkomsten bezocht, maar ik ben erachter gekomen dat dit niet mijn markt is. De mensen die je daar tegenkomt zijn voornamelijk zzp-ers, met van allerlei soorten bedrijven, zoals massage praktijken, mensen die aan bedrijfscoaching doen, kleinere administratiekantoren en allerlei verkopers van de nieuwste rage op het gebied van gezondheid en natuurvoeding. Maar dat is voor fotograferen precies de ‘markt’ waar de mensen vaak nog zelf de foto’s maken om geld te besparen. Wel zou je hier misschien een ‘ondersteunend’ netwerk kunnen opbouwen van medeondernemers om ervaringen mee te delen, maar het was wel duidelijk dat dit voor de meesten niet het doel was. Zodra ik aangaf zelf mijn administratie te doen, was ik gelijk niet meer interessant als gesprekspartner en ik ging naar huis met allerlei proefjes van de Aloë vera producten, waar ik helemaal geen interesse in had.

Exposeren

Een andere optie is vrij werk maken en exposeren. Ik heb inmiddels een aantal keer meegedaan aan de lokale kunstroute, maar ook dat levert eigenlijk maar weinig op. Het waren elke keer hele gezellige weekenden, zeker omdat je met andere kunstenaars samen exposeert, maar als fotograaf is het elke keer ook wel weer een flinke kostenpost, omdat je niet automatisch al je werk afdrukt en dit speciaal voor de expositie moet doen. Wat lastig is, is dat mijn vrije werk heel anders is dan de foto’s die ik in opdracht maak. Ik werk veel voor een zorginstelling en dat zijn natuurlijk geen foto’s waar je mee gaat exposeren. Dat geldt eigenlijk voor de meeste ‘bedrijfsfoto’s’; die worden voor een doel gemaakt en niet per se als goede of mooie fotografie. Natuurlijk heb je ook een portfolioboek om te laten zien, maar niet iedereen neemt de moeite om daarin te kijken en je moet het maar net treffen dat er mensen de expositie komen bezoeken, die voor hun werk op zoek zijn naar een fotograaf.

Online marketing

En dan heb je natuurlijk ook nog online marketing; de website en social media. Ik ben er inmiddels wel achter dat dit ook niet makkelijk is, zeker niet voor de zakelijke markt. Je contacten op Facebook zijn bijna allemaal mensen die je persoonlijk kent en die weten wat je doet (tenminste dat hoop je, blijkt in de praktijk lang niet altijd zo te zijn) en voor social media geldt eigenlijk hetzelfde als voor exposeren; je kunt niet elke zakelijke foto zomaar op Facebook zetten, zeker niet als het om portretten e.d. gaat. Met LinkedIn heb ik persoonlijk niet zo veel, al zal dat denk ik wel meer kunnen helpen dan Facebook, dus daar moet ik mee aan de slag. En wat betreft je website; ik ben niet de enige fotograaf, dus zie dan maar eens op te vallen op Google…
Ik ben dus inmiddels zo ver dat ik weet hoe het niet moet. Niet heel handig, maar het is tenminste iets. Hoe het wel moet hoop ik snel te gaan leren. Dus als het goed is krijgt dit blog over een paar maanden een gevolg met de titel: ‘Hoe moet je ondernemen als fotograaf’.